Kula' nın coğrafi konumu
Kula’nın Coğrafi Konumu
Manisa’nın Uşak tarafındaki ilçesi Kula, İzmir-Ankara karayolu üzerinde
bulunmaktadır. İzmir’den 140 km uzaklıktaki Kula, etrafı alçak tepelerle çevrili
volkanik bir arazi üzerine kurulmuştur. Yaşam biçimi, doğa ve mimarinin uyumlu
bütünlüğü ile oluşan geleneğin korunup günümüze ulaşabildiği özgün yerleşim
yerlerinin en önemlilerinden biri olan Kula’nın tarihi MÖ 1. yüzyıla kadar uzanmaktadır
Kentteki 18. ve 19. yüzyıldan kalma evleri ile Kula, günümüze kadar bozulmadan
gelebilen bir anıt kenttir. Doğal Sit Alanları Peri Bacaları Ankara karayolu üzerinde
geçerken görülebilen Gediz Nehri’nin üst kısmında Burgaz mevkiinde Peri Bacaları
bulunmaktadır. Kula, volkanik orijinli, jeolojik bir yapıya sahip olmasından dolayı
yağmur ve erozyonun meydana getirdiği ilginç ve doğal oluşumlar görülmektedir. Peri
Bacaları, vadi yamaçlarından akan yağmur sularından daha sonra rüzgârların
aşındırması sonucu oluşan yarıklar arasından yükselir. Peri Bacaları görkemli bir peyzaj
görünümünü oluşturur. Doğal Sit alanı olarak ilan edilerek korumaya alınan bu alan
37,5 km büyüklüğündedir. Kula çevresindeki peri bacaları Kula Volkanları Kuvarterner
(dördüncü) Dönem yanardağ etkinlikleri sırasında çıkan akıcı bazalt lavları ve tüflerden
oluşan yüzey şekli, yöreye yangından yeni çıkmış gibi bir görünüm verdiğinden, antik
çağda Amasyalı coğrafyacı ve tarihçi Strabon Kula ve çevresini Yunanca yanık yöre
anlamına gelen Katakekaumene olarak isimlendirmiştir. Kula volkanik oluşumlarının
şematik gösterimi Ege Bölgesi'nde Adala civarında bulunan volkanik yığılmalar
Türkiye'nin en önemli volkanik yığılma şekilleri arasında bulunmaktadır. Burada
genişliği 15 km, uzunluğu 50 km. yi bulan alanda 68 adetten daha fazla genç volkan
konileri vardır. Yapılan incelemeler sonucu Kula volkanlarının üç ayrı evrede oluştuğu
belirlenmiştir. Yaklaşık 1–2 milyon yıl önce Kula Bölgesinde, en eski volkanik evrede
Bazaltik Lavlar oluşmuş ve altındaki daha yaşlı kaya birimleri üzerinde tepeler yer
almışlardır. Daha Genç olanlar 2. ve 3. evre lavlarından daha yüksekteki tepelerde yer
alırlar. Volkan konileri, zamanın etkisiyle bozulmuş ve şekilleri yuvarlaklaşmıştır.
İtalyan araştırmacılar tarafından lavlardan alınan örneklerde potasyum-argon yöntemi
ile yapılan yaş tayinleri ile bunların yaklaşık 1,1 milyon yıl önce meydana geldikleri
belirlenmiştir. Kula platoları üzerinde oluşmuş volkanların en genç olanları 3. zaman
sonu ile 4. zamanda meydana gelmişlerdir
Kula volkanlarının üçüncü ve en yeni evresi ile oluşan volkan konileri kraterler ve lav
akıntıları tamamen güncel görünümdedirler. Lav akıntıları eski vadiler içinde ırmak gibi
akarak, kilometrelerce yer kat etmişlerdir.
İlçede iki adet maden suyu kaynağı vardır. Bunlardan birincisi, Gediz vadisi kenarında,
Değirmenler mevkiindeki Akpınar kaynaklarıdır. İkincisi olan Gelençay madensuyu
kaynağı ise aynı yol üzerinde Gelençay köprüsünü geçtikten hemen sonra yer
almaktadır. Jeotermal kaynaklar Değirmenler ile Şehitlioğlu köyü arasında köye 1 km
mesafede belediyeye ait kaplıca tesisleri de bulunmaktadır. Şehitli kaplıcalarına KulaSelendi yolunda Gelençay köprüsünü 250 m geçince doğuya dönülerek 3 km gittikten
sonra varılır. Kula’ya 17 km mesafede olup iki hamamı ve basit tesisleri ile faaliyet
halindedir. Emir kaplıcaları bölgesinden jeotermal suların yeryüzüne çıkarılması için
Kula Belediyesi, Dokuz Eylül Üniversitesi ve M.T. A. Genel Müdürlüğü ile yapılan
çalışmalar devam etmektedir
Kaynak
Erçin, Serap. ‘’Kula İlçesi’ndeki Türk Dönemi Yapılar’’ Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008.
Manisa’nın Uşak tarafındaki ilçesi Kula, İzmir-Ankara karayolu üzerinde
bulunmaktadır. İzmir’den 140 km uzaklıktaki Kula, etrafı alçak tepelerle çevrili
volkanik bir arazi üzerine kurulmuştur. Yaşam biçimi, doğa ve mimarinin uyumlu
bütünlüğü ile oluşan geleneğin korunup günümüze ulaşabildiği özgün yerleşim
yerlerinin en önemlilerinden biri olan Kula’nın tarihi MÖ 1. yüzyıla kadar uzanmaktadır
Kentteki 18. ve 19. yüzyıldan kalma evleri ile Kula, günümüze kadar bozulmadan
gelebilen bir anıt kenttir. Doğal Sit Alanları Peri Bacaları Ankara karayolu üzerinde
geçerken görülebilen Gediz Nehri’nin üst kısmında Burgaz mevkiinde Peri Bacaları
bulunmaktadır. Kula, volkanik orijinli, jeolojik bir yapıya sahip olmasından dolayı
yağmur ve erozyonun meydana getirdiği ilginç ve doğal oluşumlar görülmektedir. Peri
Bacaları, vadi yamaçlarından akan yağmur sularından daha sonra rüzgârların
aşındırması sonucu oluşan yarıklar arasından yükselir. Peri Bacaları görkemli bir peyzaj
görünümünü oluşturur. Doğal Sit alanı olarak ilan edilerek korumaya alınan bu alan
37,5 km büyüklüğündedir. Kula çevresindeki peri bacaları Kula Volkanları Kuvarterner
(dördüncü) Dönem yanardağ etkinlikleri sırasında çıkan akıcı bazalt lavları ve tüflerden
oluşan yüzey şekli, yöreye yangından yeni çıkmış gibi bir görünüm verdiğinden, antik
çağda Amasyalı coğrafyacı ve tarihçi Strabon Kula ve çevresini Yunanca yanık yöre
anlamına gelen Katakekaumene olarak isimlendirmiştir. Kula volkanik oluşumlarının
şematik gösterimi Ege Bölgesi'nde Adala civarında bulunan volkanik yığılmalar
Türkiye'nin en önemli volkanik yığılma şekilleri arasında bulunmaktadır. Burada
genişliği 15 km, uzunluğu 50 km. yi bulan alanda 68 adetten daha fazla genç volkan
konileri vardır. Yapılan incelemeler sonucu Kula volkanlarının üç ayrı evrede oluştuğu
belirlenmiştir. Yaklaşık 1–2 milyon yıl önce Kula Bölgesinde, en eski volkanik evrede
Bazaltik Lavlar oluşmuş ve altındaki daha yaşlı kaya birimleri üzerinde tepeler yer
almışlardır. Daha Genç olanlar 2. ve 3. evre lavlarından daha yüksekteki tepelerde yer
alırlar. Volkan konileri, zamanın etkisiyle bozulmuş ve şekilleri yuvarlaklaşmıştır.
İtalyan araştırmacılar tarafından lavlardan alınan örneklerde potasyum-argon yöntemi
ile yapılan yaş tayinleri ile bunların yaklaşık 1,1 milyon yıl önce meydana geldikleri
belirlenmiştir. Kula platoları üzerinde oluşmuş volkanların en genç olanları 3. zaman
sonu ile 4. zamanda meydana gelmişlerdir
Kula volkanlarının üçüncü ve en yeni evresi ile oluşan volkan konileri kraterler ve lav
akıntıları tamamen güncel görünümdedirler. Lav akıntıları eski vadiler içinde ırmak gibi
akarak, kilometrelerce yer kat etmişlerdir.
İlçede iki adet maden suyu kaynağı vardır. Bunlardan birincisi, Gediz vadisi kenarında,
Değirmenler mevkiindeki Akpınar kaynaklarıdır. İkincisi olan Gelençay madensuyu
kaynağı ise aynı yol üzerinde Gelençay köprüsünü geçtikten hemen sonra yer
almaktadır. Jeotermal kaynaklar Değirmenler ile Şehitlioğlu köyü arasında köye 1 km
mesafede belediyeye ait kaplıca tesisleri de bulunmaktadır. Şehitli kaplıcalarına KulaSelendi yolunda Gelençay köprüsünü 250 m geçince doğuya dönülerek 3 km gittikten
sonra varılır. Kula’ya 17 km mesafede olup iki hamamı ve basit tesisleri ile faaliyet
halindedir. Emir kaplıcaları bölgesinden jeotermal suların yeryüzüne çıkarılması için
Kula Belediyesi, Dokuz Eylül Üniversitesi ve M.T. A. Genel Müdürlüğü ile yapılan
çalışmalar devam etmektedir
Kaynak
Erçin, Serap. ‘’Kula İlçesi’ndeki Türk Dönemi Yapılar’’ Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008.
Yorumlar
Yorum Gönder